We hebben een paar eeuwen in de ontwikkeling van individualisme gezeten. Ultimo: de pyramide van Mazlov, waar we in het welvarende westen uiteindelijk in het topje van zelfontplooiing zijn beland. Maar inmiddels zitten niet alleen ontwikkelingslanden nog in de basis, maar dalen ook welvarende landen af naar meer primaire levensbehoeften, naar onderen in de pyramide. We gaan terug naar de basis. 

In onze welvaart vraagt dat van ons om ons gedrag te veranderen. Minder energieverbruik bijvoorbeeld. De cijfers zien er goed uit, maar vanwege onze warme herfst kun je je afvragen wat dat betekent. Veel mensen, ook ik, zijn bewuster bezig met het aanzetten van de CV, het douchen. Maar mensen zoals ik, met een vast tarief bij mijn energieleverancier, merkt het niet in de portemonnee. Toch doe ik het, want ik maak me zorgen. Zorgen om mijn dochter en haar generatie, haar kinderen. Ook al breek ik soms mijn hoofd over wat ik moet doen om het te stoppen, terwijl ik in mijn benzineauto uit 2013 vele kilometers rijd, ik vind het hartstikke moeilijk om mijn gedrag aan te passen. 

De demonstraties van milieuactivisten, daar kun je heel wat van vinden. Dan gaat het over vorm van de uitingen. Ik vind het ook niks dat ze waardevolle kunst besmeuren. Maar laten we focussen op de boodschap: wat is uiteindelijk het belangrijkst? Wij, hier, in het welvarende westen, hoeven nog geen ultieme keuze te maken en dus is het besmeuren van onze kunst en cultuur verwerpelijk. En, niet maar, de kernboodschap is wat mij betreft wel duidelijk: als het water je -straks letterlijk- aan de lippen staat, waar kies je dan voor? Ik woon in Zuid-Limburg en de recente overstromingen zijn mij - net- voorbij gegaan. Ik heb vele mensen gesproken en verhalen gehoord over mensen die onder andere in Valkenburg letterlijk niets meer hadden en nog steeds in de problemen zitten, niet meer kunnen ondernemen, soms hun winkel op orde hebben (inkomsten), maar hun eigen huis nog niet, nog steeds leven bij anderen of in een beschimmeld huis. Dat doet me iets. Omdat ik het hoor, direct of indirect, maar van dichtbij. 

Ik ga verhuizen naar Midden-Nederland, aan een rivier, waar ik eerlijk gezegd veel meer risico op overstroming van mijn huis ga hebben dan waar ik nu woon. Ik heb mijn hele leven aan rivieren gewoond, ik hou van water en leef met hoog en laag water. Ik ben niet snel bang. En ik weet ook dat ik toch rekening moet houden met de risico's ervan. Ik weet uit persoonlijke ervaring niet wat het is om mijn huis onder water te hebben. Ik weet niet wat het is om 3x het energietarief per maand te betalen, vanwege mijn vast tarief. Ik kan nu over de grens (België, Duitsland) goedkoper tanken dan hier. Wat moet mij bewegen om daadwerkelijk mijn gedrag te veranderen en dat uit te dragen? 

Deels doe ik dat dus wel, maar laten we dan nu gaan generaliseren. Ik vlieg nauwelijks, maar tot voor kort niet omdat ik milieubewust was. Ook ik heb leuke stadstripjes geboekt voor een habbekrats. Mensen raak je als je ze raakt in hun portemonnee. Dus: (vlieg)reizen duurder maken. NS rijdt met minder treinen (begrijpelijk vanuit personeelstekort): de dood in de pot! Treinen goedkoop of gratis maken. Rekeningrijden, voer het eens door. ECHT proactief ondernemen om elk huis in Nederland -naar vermogen- te helpen energiezuiniger of -neutraal te maken. 

Dat zijn geen communicatie-interventies. Communicatie kan wel helpen en ondersteunen om de bewustwording op gang te brengen, wat op verschillende manieren al gebeurt. Maar communicatie heeft pas echt effect, wanneer er ook heldere, daadkrachtige besluiten worden genomen door verantwoordelijken, waaronder onze politici. En maak het persoonlijk: wat treft jou als je niet meer kan reizen door hoog water bijvoorbeeld? Wie kan je niet meer bereiken, zoals je kinderen?! 

Ubuntu. Een samenleving -groot en klein- kan slechts overleven wanneer we elkaar helpen, want niemand verandert zijn situatie, zijn directe omgeving of de wereld in z'n uppie. 

In communicatie termen: blijf in contact, speek elkaar aan, ga de dialoog aan (en loop niet weg voor een goede discussie) en help elkaar. Ook als het nog niet zo erg is.

En er zal altijd een leider nodig zijn die dat op gang brengt. 

Dit is een metafoor en geldt ook op “micro-niveau” voor organisaties. 

Mooie kerstgedachte trouwens, al is het vroeg.

Reageren

Naam:	*
E-mail:	**
Organisatie:
Bericht:	*